Çağdaş, temiz ve yaşanabilir bir kent olma yolunda çok önemli özelliklere sahip olan Eskişehir kentinin geleceğini biçimlendirecek olan gelişme ve ulaştırma planları bir bütünlük içerisinde ele alınmıştır. Sürdürülebilir bir ulaştırma sistemi için İstanbul Teknik Üniversitesi Ulaştırma Ana Bilim Dalına yaptırılan “Ulaştırma Ana Planı” Büyükşehir Belediye Meclisinin kararı ile onaylanmıştır.  Eskişehir, Ulaştırma Ana Planını belediye meclisinde onaylanarak yürürlüğe koyan ilk kentlerden biridir.

Hazırlanan ulaşım planıyla yeni bir toplu taşıma sistemi, karayolu ağı, kavşaklar ve otoparklar önerilmiştir.

Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ulaşım ana planı ile uyumlu kentte modern bir tramvay sisteminin inşa edilmesi için Bombardier-Yapı Merkezi Konsorsiyumu(yüklenici) ile 9 Mayıs 2002 tarihinde bir yapım ve temin sözleşmesi imzalamıştır. Proje 20 ay gibi çok kısa sürede tamamlanmıştır.

2004 yılı Uluslararası Taşımacılıkta yılın Hafif Raylı Sistem Ödülünü kazanan ESTRAM, 24.Aralık.2004 tarihinde işletime açılarak Eskişehir Halkının hizmetine sunulmuştur.

2004 yılında işletmeye başlayan tramvay sistemi ile diğer lastik tekerlekli toplu taşım sistemlerinin entegrasyon projesi gerçekleştirilmiştir. Kent merkezinden geçen tramvay sistemini (ESTRAM) besleyecek şekilde otobüs ve minibüs güzergâhları belirlenmiştir.

Merkezdeki araç yoğunluğu azaltılarak, alışveriş yerlerinin yoğun olduğu büyük caddeler ağırlıklı olarak yayalara ayrılan yürüme alanları oluşturulmuştur

1 Etap projesi şehirdeki Otogar, Hastaneler, Gar, Üniversiteler, Alışveriş Merkezleri, Spor Salonları, Resmi kurumlar(Vergi Daireleri, Bankalar, Ticaret Odası vb.) Valilik ve Belediye gibi önemli merkezleri birleştirmektedir.

Eskişehir Ulaşım Ana Planı’nda ESTRAM tramvay hatlarının yaygınlaştırılmasına ve toplu taşıma yolculukları içerisindeki payının artırılmasına yönelik olarak öneriler getirilmiştir. Buna uygun olarak, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, Eskişehir’in ulaşım gereksinimlerini gelecek yıllarda da karşılayabilmek amacıyla, 20 mahalleyi kapsayan 3 yeni hatla mevcut tramvay hattının uzatılması projesini hayata geçirmiştir.

Bu hatlar Emek-71 Evler, Batıkent-Çamlıca ve Yenikent-Çankaya güzergâhlarında olmak üzere yaklaşık 21 km olarak projelendirilmiştir.

2. etap proje için 13 Ocak 2012 tarihinde Gülermak-YDA Ortaklığı ile sözleşme imzalanmıştır. 18 Nisan 2012 tarihinde ise kazıya başlanmış olup; Emek-71 Evler hattında 11 Nisan 2014 tarihinde, Batıkent-SSK ve Çamlıca-SSK ring hatları 08 Ağustos 2014 tarihinde, Çankaya-OGÜ ring hattı ise 17 Ağustos 2014 tarihinde işletime açılarak toplam 33 tramvay ile 7 hatta hizmet verilmeye başlanmıştır.

3. etap ESTRAM tramvay hatlarının yaygınlaştırılmasına yönelik olarak 08 Haziran 2018 tarihinde temeli atılan 3. etap uzatma hattı projesi ile mevcut Açelya durağından şehrin doğusuna doğru uzanan 3 kilometrelik uzatma hattı ile Şehir Hastanesine oradan da 5 km lik uzatma hattı ile Sultandere ve 75. Yıl mahallesine kadar devam edecektir.

Ayrıca şehrin kuzeyindeki mahallelere ulaşabilmek için ise öncelikle mevcut Opera kolundan 3 kilometrelik bir uzatma ile Ömerağa, Tunalı, Fatih ve Kumlubel Mahallelerini kapsayacak bir hat uzatması yapılacaktır.

Otogar-Opera bağlantısı, SSK Kolunun Yıldıza bağlanması ve Yıldız-Opera kolunun çift hat yapılması da bu proje kapsamında gerçekleştirilecektir. 

Toplamda depo ilave hatları hariç yaklaşık 15 km. lik yeni hatlar ile birlikte işletme hat uzunluğu 51,8 km. ye, toplam durak sayısı ise 77 ye ulaşacaktır.

10-Mart-2019 tarihinde bu projenin Açelya-Şehir Hastanesi kolu tamamlanmış olup Şehir Hastanesi-Opera hattında işletime başlanmıştır.

Yapımı devam eden diğer bölgelerdeki çalışmalarda ise sona yaklaşılmıştır.